Mateusz Zabłocki

(1887-1939)

Urodził się 16 sierpnia 1887 roku w Żurawicach w rodzinie ubogiego szlachcica Zygmunta Zabłockiego i Heleny z d. Ostoi-Lnińskiej. Uczęszczał do gimnazjum w Inowrocławiu, a następnie został w związku z szykanami przeniesiony do Trzemeszna. W czasach gimnazjalnych należał do tajnej organizacji – Towarzystwa Tomasza Zana. Po maturze podjął studia teologiczne w Poznaniu i Gnieźnie, a później w Arcybiskupim Seminarium Duchownym. W 1913 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Na początku swojej posługi został wikariuszem w Mogilnie, później Kamieńcu koło Trzemeszna oraz Kruszwicy. Będąc wikariuszem w Gnieźnie, pełnił funkcję kapelana miejscowego oddziału Polskiej Organizacji Wojskowej. Sprawy społeczne były bliskie jego sercu, a o jego patriotycznej postawie świadczy zaangażowanie w przygotowania do powstania wielkopolskiego. Co więcej, w czasie powstania uczestniczył w walkach m.in. pod Szubinem i Łabiszynem. W pierwszych dniach powstania, z powodu braku dowódców, objął zwierzchnictwo nad oddziałem powstańczym pod Szubinem. Mimo że potyczki potoczyły się pomyślnie dla powstańców, to po wkroczeniu oddziałów niemieckich został uprowadzony i skazany na śmierć. Na szczęście został wymieniony za grupę niemieckich oficerów wziętych do niewoli przez powstańców. Wtedy powrócił do swojego oddziału i dalej pełnił obowiązki kapelana i żołnierza. Za postawę patriotyczną na terenie Wielkopolski i udział w powstaniu otrzymał Krzyż Niepodległości oraz odznaczenie Złotego Krzyża Zasługi.

Jako kapelan 61 pułku piechoty wielkopolskiej wziął udział w wojnie 1920 roku. W czasie walk nad Berezyną 14 czerwca 1920 roku, widząc cofający się pod naporem Armii Czerwonej I batalion pułku, wybiegł przed linie walczących, pociągając za sobą żołnierzy do przeciwnatarcia. Swoją odwagą uratował batalion przed okrążeniem, za co otrzymał order Virtuti Militari V klasy. Po wojnie wrócił do Gniezna, gdzie rok później został proboszczem początkowo w parafii św. Wawrzyńca, a następnie św. Trójcy i dziekanem dekanatu gnieźnieńskiego oraz sędzią prosynodalnym. Wydawał „Wiadomości Parafialne”. Politycznie związany był z endecją, reprezentował ją w radzie miejskiej.